جغرافیای تجاری - آفریقای عربی 

بازگشت​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​

الجـزایر
​​​​​​​ مساحت:   ۲۳۸۱۷۴۰ کیلومتر مربع
جمعیت:  41،8 میلیون نفر 
پایتخت: الجزیره
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی، آمازیقی، فرانسوی
نوع حکومت:  جمهوری دمکراتیک خلق
واحد پول:  دینار
نرخ امید به زندگی : 73،3 سال
 
تولید ناخالص داخلی: ۱۸۸ میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  13
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  37
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  44 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: ۴۰۶۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  2،3 درصد    
نرخ بیکاری:  12 درصد
میزان ذخایر ارزی:  72 میلیارد دلار
میزان بدهی خارجی:  1،8 میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی: خرما، زیتون، انواع میوه، سیب زمینی، مرکبات، گندم، جو
عمده ترین تولیدات معدنی:  فسفات،سنگ آهن، نمک، سرب، زینگف نقره ، طلا، اورانیوم
عمده ترین تولیدات صنعتی: فراوری مشتقات نفتی، مونتاژ خودرو، صنایع بسته بندی، سیمان، صنایع غذایی،
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: 1،5 میلیارد دلار
رقم تجارت خارجی:  87 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  41 /   46
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 5-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: نفت خام، گاز، فراورده های نفتی، کالاهای نیمه ساخته، محصولات کشاورزی، سیمان
مهمترین کالاهای وارداتی: مواد غذایی، گندم، جو، سویا، نهاده های دامی، قطعات منفصله خودرو، کالاهای نیمه ساخته
شرکای عمده تجاری: چین، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، آلمان، ایالات متحده، ترکیه، انگلیس، هند

تونـس​​​​​​​ 
مساحت:   163610 کیلومتر مربع
جمعیت:  8/11 میلیون نفر 
پایتخت: تونس
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی ، فرانسوی
نوع حکومت:  جمهوری
واحد پول:  دینار
نرخ امید به زندگی : 74،5 سال
 
تولید ناخالص داخلی: ۳۹ میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  10
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  25
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  63،5 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: ۱۱۷۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  2،5 درصد    
نرخ بیکاری:  15،5 درصد
میزان ذخایر ارزی:  6،2 میلیارد دلار
میزان بدهی خارجی:  28،2 میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  زیتون، روغن زیتون، حبوبات، انگور، گوجه فرنگی، مرکبات، چغندرقند، خرما، بادام، لبنیات، گوشت
عمده ترین تولیدات معدنی:  فسفات و سنگ آهن
عمده ترین تولیدات صنعتی: نفت، صنایع شیمیایی، نساجی، توریسم، منسوجات، انواع کفش، نوشیدنی ها
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: 21 میلیارد دلار
رقم تجارت خارجی:  40 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  17،5 /   22،5
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 5-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: 
​​​​​​​منسوجات،روغن زیتون خالص، ماشین آلات و دستگاه های برقی، کالاهای نیمه ساخته، محصولات کشاورزی، فسفات و مواد شیمیایی، خرما، هیدروکربن ها، تجهیزات الکتریکی، کفش
مهمترین کالاهای وارداتی:
نفت و روغن های حاصل از مواد معدنی قیر غیر خام، اتومبیل های سواری، دستگاه های الکتریکی، گندم، سیم عایق، دارو، وسایل نقلیه هوایی، دستگاه تلفن و اجزای مرتبط، منسوجات، وسایل نقلیه موتوری، مواد شیمیایی و مواد غذایی، تراکتورهای دیزلی، بوتان، جو، ذرت، سویا
شرکای عمده تجاری:  فرانسه، ایتالیا، آلمان، چین ، اسپانیا، الجزایر،  ترکیه ، آمریکا، انگلستان، روسیه

جیبوتـی 
مساحت:   23200 کیلومتر مربع
جمعیت:  921 هزار نفر 
پایتخت: جیبوتی
زبان رسمی و زبان های رایج: فرانسوی، عربی، سومالیایی
نوع حکومت:  جمهوری ریاستی
واحد پول:  فرانک
نرخ امید به زندگی : 64،7 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 3،64 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  2،4
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  17،3
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  80،3 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 36۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  6،7 درصد    
نرخ بیکاری:  40 درصد
میزان ذخایر ارزی:  547،7 میلیون دلار
میزان بدهی خارجی:  1954 میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی: میوه و سبزیجات، دام
 عمده ترین تولیدات معدنی:  ---
عمده ترین تولیدات صنعتی: فراورده های کشاورزی، کشتیرانی
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: ---
رقم تجارت خارجی:  1،26میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیون دلار):  626 /   640
موازنه تجارت خارجی (به میلیون دلار): 14-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: پوست، آهن قراضه، صادرات مجدد
مهمترین کالاهای وارداتی: غذا، آبجو ، تجهیزات حمل و نقل، مواد شیمیایی، فراورده های نفتی، پوشاک
شرکای عمده تجاری:  اتیوپی، یمن، سومالی، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، برزیل، آمریکا، فرانسه و چین

چــاد  
مساحت:   1284000 کیلومتر مربع
جمعیت:  16،8 میلیون نفر 
پایتخت: انجامنا
زبان رسمی و زبان های رایج: فرانسوی، عربی، صحرایی و 120 زبان محلی
نوع حکومت:  جمهوری ریاستی
واحد پول:  فرانک
نرخ امید به زندگی : 58،3 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 28،6 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  52،3
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  14،7
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  33 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 23۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  3،1- درصد    
نرخ بیکاری:  ؟
میزان ذخایر ارزی:  22،9 میلیون دلار
میزان بدهی خارجی:  1،7 میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  کتان، ذرت خوشه ای، ارزن و کنجد، بادام زمینی، برنج، سیب زمینی و پیاز، دام و شتر
 عمده ترین تولیدات معدنی:  نفت خام
عمده ترین تولیدات صنعتی: منسوجات کتان، تولید کربنات سدیم، سیگارسازی، مصالح ساختمانی
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: ---
رقم تجارت خارجی:  4،6 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  2،5 /   2،1
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 0،4
 
مهمترین کالاهای صادراتی: نفت خام، دام زنده، کتان، کنجد، صمغ عربی
مهمترین کالاهای وارداتی: تجهیزات حمل و نقل، ماشین آلات، کالاهای صنعتی، منسوجات
شرکای عمده تجاری:  آمریکا، چین، هند، امارات متحده عربی، کامرون، سنگال، فرانسه و هلند

سـودان جنوبی  
مساحت:   644،329 کیلومتر مربع
جمعیت:  10،5 میلیون نفر 
پایتخت: جوبا
زبان رسمی و زبان های رایج: انگلیسی، عربی و زبان های محلی
نوع حکومت:  جمهوری ریاستی
واحد پول:  پوند سودان جنوبی
نرخ امید به زندگی : 55،5 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 20 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  ؟
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  ؟
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  ؟ 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 16۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  5،2- درصد    
نرخ بیکاری:  ؟
میزان ذخایر ارزی:  73 میلیون دلار
میزان بدهی خارجی:  ؟
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  کتان، ذرت خوشه ای، ارزن ، آجیل، گندم، برنج، صمغ ، نیشکر، انبه، موز و هسته آفتابگردان
 عمده ترین تولیدات معدنی:  نفت خام
عمده ترین تولیدات صنعتی: پالایش نفت، منسوجات کتان، تصفیه شکر
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: ؟
رقم تجارت خارجی:  4،9 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  1،1 /   3،8
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 2،7 -
 
مهمترین کالاهای صادراتی: نفت خام، صمغ عربی، نیشکر
مهمترین کالاهای وارداتی: موادغذایی، کالاهای مصرفی، تجهیزات حمل و نقل و پالایشگاهی، مصالح ساختمانی
شرکای عمده تجاری:   چین، عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی، انگلستان، آمریکا

سـودان    
مساحت:   1،861،464 کیلومتر مربع
جمعیت:  45،5 میلیون نفر 
پایتخت: خارطوم
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی، انگلیسی و زبان های محلی
نوع حکومت:  جمهوری ریاستی
واحد پول:  پوند سودان
نرخ امید به زندگی : 66،5 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 177،4 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  39،6
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  2،6
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  57،8 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 43۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  1،4 درصد    
نرخ بیکاری:  16،9
میزان ذخایر ارزی:  198 میلیون دلار
میزان بدهی خارجی:  56 میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  کتان، ذرت خوشه ای، ارزن ، آجیل، گندم، برنج، صمغ ، نیشکر، انبه، موز و دام
 عمده ترین تولیدات معدنی:  نفت خام
عمده ترین تولیدات صنعتی: منسوجات کتان، سیمان، روغن خوراکی، تصفیه شکر، پالایش نفت، تولیدکفش، تولید دارو، تسلیحات، قطعات اتومبیل
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: 215 میلیون دلار
رقم تجارت خارجی:  12،3 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  4،1 /   8،2
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 4،1 -
 
مهمترین کالاهای صادراتی: طلا، فراورده های نفتی و بنزین، کتان، دام زنده، صمغ عربی، شکر
مهمترین کالاهای وارداتی: موادغذایی، کالاهای مصرفی، تجهیزات حمل و نقل و پالایشگاهی، دارو
شرکای عمده تجاری:   امارات متحده عربی، مصر، عربستان سعودی، ژاپن، ترکیه، آلمان و هند

سـومالی     
مساحت:    637،657  کیلومتر مربع
جمعیت:  11،7 میلیون نفر 
پایتخت: موگادیشو
زبان رسمی و زبان های رایج: سومالیایی، عربی، ایتالیایی و انگلیسی
نوع حکومت:  جمهوری پارلمانی فدرال
واحد پول:  شیلینگ سومالی
نرخ امید به زندگی : 54 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 20،4 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  60،1
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  7،4
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  32،5 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 1744 دلار
نرخ رشد اقتصادی:   2،3 درصد    
نرخ بیکاری:  ؟
میزان ذخایر ارزی:  30،4  میلیون دلار
میزان بدهی خارجی:  5،3 میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  موز، ذرت، نارگیل، برنج، انبه، دامداری، ماهیگیری
عمده ترین تولیدات معدنی:  ---
عمده ترین تولیدات صنعتی: صنایع روشنایی، تصفیه شکر، منسوجات، ارتباطات بیسیم
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: ---
رقم تجارت خارجی:  3542،9 میلیون دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیون دلار):  345،2 /   3197،7
موازنه تجارت خارجی (به میلیون دلار): 2852،5-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: موز، ماهی، دام زنده، زغال چوب، آهن قراضه
مهمترین کالاهای وارداتی: فراورده های نفتی، مواد غذایی، مصالح ساختمانی، قات
 شرکای عمده تجاری: عمان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، چین، هند، پاکستان، نیجریه، یمن، کنیا، اتیوپی، ترکیه و مالزی  

کومـور (جزایر قمـر)
 مساحت:   2235  کیلومتر مربع
جمعیت:  840 هزار نفر 
پایتخت: مورونی
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی، فرانسوی، سواحیلی
نوع حکومت:  جمهوری ریاستی فدرال
واحد پول:  فرانک قمر
نرخ امید به زندگی : 65،7 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 1،3 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  47،7
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  11،8
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  40،5 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 16۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  2،7 درصد    
نرخ بیکاری:  6،5 درصد
میزان ذخایر ارزی:  208 میلیون دلار
میزان بدهی خارجی:  199،8 میلیون دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  وانیل، اسانس عطر، نارگیل، میخک، موز، مانیوک
عمده ترین تولیدات معدنی:  ---
عمده ترین تولیدات صنعتی: ماهیگیری، گردشگری، تقطیر اسانس
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: ---
رقم تجارت خارجی:  226،7 میلیون دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیون دلار):  18،9 /   207،8
موازنه تجارت خارجی (به میلیون دلار): 188،9-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: وانیل، اسانس عطر، میخک
مهمترین کالاهای وارداتی:  برنج و موادغذایی، کالاهای مصرفی، فراورده های نفتی، سیمان و مصالح ساختمانی، تجهیزات حمل و نقل
شرکای عمده تجاری: پاکستان، هند، امارات، ماداگاسکار، آلمان، فرانسه، چین، کره جنوبی، سوییس و روسیه  

لیبـی
 مساحت:   1،759،540 کیلومتر مربع
جمعیت:  6،9 میلیون نفر 
پایتخت: طرابلس
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی، ایتالیایی، انگلیسی، بربری
نوع حکومت:  درحال گذار
واحد پول:  دینار
نرخ امید به زندگی : 76،7 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 62 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  1،3
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  52،3
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  46،4 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 96۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  11 درصد    
نرخ بیکاری:  30 درصد
میزان ذخایر ارزی:  74،7 میلیارد دلار
میزان بدهی خارجی:  3 میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  گندم، جو، زیتون، خرما، مرکبات، سویا
عمده ترین تولیدات معدنی:  نفت خام
عمده ترین تولیدات صنعتی: محضولات پتروشیمی، آلومینیم، آهن، فولاد، محصولات فراوری شده غذایی، منسوجات، صنایع دستی و سیمان
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: 192،2-  میلیون دلار
رقم تجارت خارجی:  29،8 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  18،4/   11،4
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 7
 
مهمترین کالاهای صادراتی: نفت خام، محصولات نفتی پالایش شده، گازطبیعی، محصولات شیمیایی
مهمترین کالاهای وارداتی: ماشین آلات، کالاهای نیمه ساخته، مواد غذایی، تجهیزات حمل و نقل، کالاهای مصرفی
شرکای عمده تجاری:   ایتالیا، اسپانیا، آلمان،  فرانسه، چین ، مصر،  ترکیه ، آمریکا، انگلستان، کره جنوبی و هلند 

مراکـش
 مساحت:   446550 کیلومتر مربع
جمعیت: 35،5 میلیون نفر 
پایتخت: رباط
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی ، بربری
نوع حکومت:  پادشاهی مشروطه
واحد پول:  درهم
نرخ امید به زندگی : 73،3 سال
 
تولید ناخالص داخلی: 109 میلیارد دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  14
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  29،5
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  56،5 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 86۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  4،1 درصد    
نرخ بیکاری:  10،2 درصد
میزان ذخایر ارزی:  26،2 میلیارد دلار
میزان بدهی خارجی:  51،5  میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی:  مرکبات و سبزیجات، زیتون، انگور، گندم و جو
عمده ترین تولیدات معدنی:  فسفات
عمده ترین تولیدات صنعتی: قطعات اتومبیل، صنایع هوایی، صنایع غذایی، محصولات چرمی و نساجی، توریسم
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: 4،4 میلیارد دلار
رقم تجارت خارجی:  61 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  21،4 /   39،6
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 18،2-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: منسوجات، قطعات اتومبیل، لوازم الکتریکی، مواد شیمیایی، موادخام معدنی، سبزیجات و ماهی
مهمترین کالاهای وارداتی: نفت خام، لوازم ارتباطی و مخابراتی، گاز، برق، پلاستیک
شرکای عمده تجاری:  اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، آمریکا، چین، آلمان و ترکیه 

مصـر
مساحت:   یک میلیون کیلومتر مربع
جمعیت:  100 میلیون نفر 
پایتخت: قاهره
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی
نوع حکومت:  جمهوری
واحد پول:  پوند مصر (جنیه)
نرخ امید به زندگی : 73 سال
 
تولید ناخالص داخلی: یک تریلیون دلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  35
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  15
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  50 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: 12000 دلار
نرخ رشد اقتصادی:  4 درصد    
نرخ بیکاری: 12 درصد
میزان ذخایر ارزی:  45 میلیارد دلار
میزان بدهی خارجی: 20  میلیارد دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی: پنبه، پرتقال، انبه، توت فرنگی، شکر و انواع سبزیجات
 عمده ترین تولیدات معدنی:  سیمان، گاز ال پی جی
عمده ترین تولیدات صنعتی: البسه، سیمان، منسوجات، انواع روغن های صنعتی و خوراکی
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: 8 میلیارد دلار
رقم تجارت خارجی:  80 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  23 /   56
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 33-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: انواع میوه و سبزیجات، مصالح ساختمانی، مواد شیمیایی، منسوجات و پنبه
مهمترین کالاهای وارداتی: نفت و مشتقات آن، آهن و فولاد، خودرو، لوازم پزشکی، گندم،  لوازم الکتریکی
شرکای عمده تجاری:  چین، عربستان سعودی، امارات عربی متحده، آمریکا، آلمان، ایتالیا، ترکیه، هند، اوکراین، کویت

موریتـانی 
مساحت:   ۱۰۳۰۷۰۰ کیلومتر مربع
جمعیت:  ۴ میلیون نفر
پایتخت:  نواکشوت
زبان رسمی و زبان های رایج: عربی، فرانسوی
نوع حکومت:  جمهوری اسلامی
واحد پول:  اوقیه 
نرخ امید به زندگی : 63 سال
 
​​​​​​​تولید ناخالص داخلی: 5 میلیارددلار
سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  27،8
سهم بخش صنعت از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  29،3
سهم بخش خدمات  از تولید ناخالص داخلی (به درصد):  42،9 
 
سرانه تولید ناخالص داخلی: ۴۵۰۰ دلار
نرخ رشد اقتصادی:  3،5 درصد    
نرخ بیکاری: 10،2 درصد
میزان ذخایر ارزی:  850 هزار دلار
میزان بدهی خارجی: 3،5 میلیون دلار
 
عمده ترین تولیدات کشاورزی: ذرت برنج گندم جو
 عمده ترین تولیدات معدنی:  آهن طلا مس
عمده ترین تولیدات صنعتی: صنایع تبدیلی غیرکارخانه ای
سرمایه گذاری مستقیم خارجی: -
رقم تجارت خارجی:  5،6 میلیارد دلار
میزان صادرات / واردات (به میلیارد دلار):  2 /   3،6
موازنه تجارت خارجی (به میلیارد دلار): 1،6-
 
مهمترین کالاهای صادراتی: سنگ آهن شیلات ، طلا
مهمترین کالاهای وارداتی: تجهیزات کالا، سوخت، مواد غذایی، اتومبیل و لوازم جانبی، لوازم ساختمانی
شرکای عمده تجاری: کره جنوبی ، امارات متحده عربی ، نروژ ، بلژیک ، چین ، سوئیس ، اسپانیا ،ایتالیا